Më 12 shkurt, kujtojmë vrasjen e Papa Kristo Negovanit, martir i atdhedashurisë. Pra si sot, me 12 shkurt 1905 u masakrua ne moshën 30 vjeçare shkrimtari dhe kleriku patriot Papa Kristo Negovani.
Papa Kristo Negovani (1875-1905) lindi dhe vdiq në fshatin Negovan të rrethit të Follorinës. U shkollua në Athinë. Pas përfundimit të shkollës, u kthye menjëherë në vendlindje dhe nisi punën si mësues. Ra në kontakt me lëvizjen kombëtare për çlirim nga Turqia, e cila mishëronte pikërisht idealet e tij: dashurinë për atdhe, krenarinë kombëtare, lidhjen e ngushtë me traditat e, sidomos, dëshirën e zjarrtë për lëvrimin e gjuhës shqipe.
E ktheu menjëherë shkollën ku jepte mësim, në vatër të shqiptarizmës. Nisi t’u mësonte të shkruanin e të lexonin shqip fëmijëve, të rinjve e të moshuarve, burrave e grave. Po shkolla iu duk e ngushtë për misionin e tij. U dorëzua, prandaj, prift, duke menduar se bashkfshatarët do ta kuptonin më mirë Fjalën e Krishtit, në se kjo Fjalë u shpallej në gjuhën e tyre. Si prift i Kishës Ortodokse, nisi menjëherë ta kremtonte Meshën shqip. Iu desh të përkthente shumë copa të librave liturgjike, ose të shfrytëzonte atë që kishin përkthyer të tjetër.
Megjithëse ai e dinte që jeta e tij do të kishte një fund tragjik, qysh në moshë fare të re nuk u ndal por vazhdoi të ndiqte deri në fund punën që kishte nisur. Dy orë para se ta vrisnin, ai i shkruante një miku të tij në Rumani se tri herë e kishin gjykuar dhe orë e çast e kërcënonin për shkakun e gjuhës shqipe, por kujdesi i tij s’ishte aq të ruante veten sesa të përhapte shkrimet dhe të forconte lëvizjen kombëtare shqiptare: “Merrni edhe këto vjersha. Ngutem t’i dërgoj sa kam shkruar se mos mbeten, ndëqoftëse ndërrojmë jetën, pas menyrës që u thashë”.
Më 12 shkurt, ditë a acartë dimri, me dëborë e ngrica të forta, Priftin e arrestuan së bashku me të vëllain. Nuk pritën të arrinte në burg: e masakruan rrugës dhe e lanë të copëtuar mbi dëborë. Të afërmit, të shqetësuar nga mungesa e tij, u nisën ta kërkonin. Në pejzazhin e bardhë, dalluan diçka që i ngjiste shqiponjës në fushën e flamurit: ishte rasua e zezë e priftit që shpalosej në një fushë dëbore të gjakosur. Ky është trashëgimi më i çmuar që na la. Veprat i mbetën të shpërndara nëpër gazeta e revista të ndryshme të kohës.
Nga krijimtaria e tij kujtojmë: “Vjershë shkresëtoreje” ; “Hijtore istori me urata të thëna”; “Prishëja e Hormovës”, “I vogëli Donat Argjëndi”; “I drunjëti kryq”; “Istorishkronja e Plikatit”; “Istori e dhjatës vjetërë”; “Bënjatë e shënjtorëvet dërgimtarë” që sot do të tingëllonte si “Bëmat e Apostujve” e tjera.
All the contents on this site are copyrighted ©. |