Sot ne 549 vjetorin e përkujtimit te Heroit, Bashkia Lezhe e shpalli 2017- ën, si vit dedikuar figurës se Skënderbeut, ne vigjilje te 550 vjetorit te ndarjes se tij nga jeta ( 6 Maj 1405 - 17 Janar 1468).
Ndërsa mbetet një figure historike krenarie, në themel të jetëshkrimit të tij vazhdon të jetë Vepra e Barletit; “Historia e Skënderbeut“-"HISTORIA DE VITA ET HESTIS SCANDERBEGI EPIROTARUM PRINCIPIS", ("Historia e jetës dhe e bëmave të Skënderbeut Princit të Epirotëve") e shkruar në latinisht nga Marin Barleti, prift shkodran, u botua për herë të parë në Romë rreth viteve 1508 – 1510.
Kjo vepër monumentale historike tregon jetën dhe veprën e heroit legjendar të kombit
shqiptar, Gjergj Kastriot Skënderbeut. E përkthyer pothuaj në të gjitha gjuhët europiane
dhe mbas 500 vjetësh, edhe në gjuhën amtare të Barletit, shqipëruar nga Stefan l.
Prifti, ajo përfaqëson ungjillin e patriotizmit shqiptar.
Një vepër historike, por e shkruar nga një dorë mjeshtri. Stili i gjallë dhe elegant
me të cilin e ka shkruar Barleti, e bëjnë atë një vepër edhe me vlerë letrare. Këto
vlera qëndrojnë në gjuhën e pasur dhe në figuracionin e pasur, në mjeshtërinë plastike
të vizatimit të figurës së Skënderbeut, në frymën patetike dhe vrullin tronditës që
përshkon tregimin, si dhe në bukurinë, gjerësinë dhe lehtësinë e frazës.
Vepra e Barletit përshkruan historinë e luftërave heroike të shqiptarëve, të udhëhequr
nga Skënderbeu, kundër osmaneve. Atë e përshkon nga fillimi në fund ndjenja atdhetare,
krenaria e autorit për vetitë luftarake të popullit të vet, dashuria dhe adhurimi
për heroin, që i dha emrin një epoke të tërë në historinë e popullit shqiptar. Vlera
më e çmuar që gjen Barleti te bashkatdhetarët e vet, është dashuria për lirinë, për
trojet amtare, vendosmëria për të dhënë edhe jetën për mbrojtjen e tyre. Nuk ka gjë
më të çmuar për njeriun sesa atdheu, nuk ka detyrë më të shenjtë sesa lufta për ta
mbrojtur atë. Vepra u bë burim i një literature të gjerë për heroin tonë kombëtar,
të shkruar në gjuhë të ndryshme të botës, që nga italishtja, spanjishtja, rusishtja,
frengjishtja, greqishtja e deri në japonisht.
Fan Noli ka shkruar se vepra e Barletit "fitoi këndonjës anembanë botës dhe e bëri
të pavdekshëm kujtimin e Skënderbeut në Evropë". Popullariteti i madh që gëzoi vepra
shpjegohet me dy arsye: e para lidhet me subjektin që trajton, me figurën e Skënderbeut,
e cila u bë e njohur dhe legjendare qysh në kohën e vet; e dyta qëndron në forcën
dhe bukurinë e stilit me të cilin ajo është shkruar, një stil që të rrëmben.
Merita kryesore e Barletit si autor është se ngriti Skënderbeun nga një hero jetësor ne një hero letrar. (nga facebook.)
All the contents on this site are copyrighted ©. |