Imzot Tomazi: vdekja e emigrantëve është tragjedi evropiane
Selia e Shenjtë mban qëndrim për çështjen e emigracionit në Evropë, drejt së cilës,
çdo ditë mësyjnë mijëra vetë në kërkim të një jete më të mirë. Arsyet që i shtyjnë
të marrin një barkë dosido, duke rrezikuar jetën e tyre e të fëmijëve, janë të të
gjitha llojeve, nga politike tek ekonomike. Për të mos folur për luftrat, që kanë
përfshirë gjysmën e botës e sidomos Lindjen e Mesme, farë pranë Evropës. E megjithatë,
veçanërisht kësaj vere, toni i zërit me të cilin mundohen të merren vesh për emigracionin
vendet evropiane, është ngritur jashtëzakonisht, në përpjekjen për t’ia lënë në dorë
tjetrit problemin që djeg. Italia kërkon më tepër fonde nga Bashkimi Evropian, i cili
ia refuzon; Spanja i kthen refugjatët hipotetikë mbrapsht që në ujrat ndërkombëtare;
Gjermania nuk do t’ia dijë. I kërkuam një koment vëzhguesit të përhershëm të Selisë
së Shenjtë pranë OKB-së së Gjenevës, imzot Silvano Maria Tomasi:
Drita e
kuqe e alarmit të mosfunksionimit të marrëdhënieve ndërmjet shteteve, është ndezur
së pari nga numri i viktimave, nga emigrantët e varrosur në humbëtirën e heshtur të
Detit Mesdhe. Nuk mund të mos na bëjnë përshtypje vlerësimet, që tregojnë se nga viti
2000 deri në vitin 2013, rreth 23 mijë emigrantë kanë humbur jetën në përpjekjen për
të hyrë në Evropë: në Greqi, në Lampeduzë të Italisë, në Kanarie, në Spanjë. Jemi
përpara globalizimit të indiferencës. E nuk i njohim shifrat e sakta, pasi jo të gjitha
viktimat numërohen nga organizmat e kontrollit të kufijve. Ka rrezik të mësohemi me
lajmet e këtyre barkave, që tërheqin në fund të detit njerëz e familje me fëmijë,
të cilët investojnë gjithçka kanë, për të kërkuar një jetë më të denjë. Më duket se
fillimisht, duhen quajtur me emrin e tyre këta njerëz, që ikin nga dhuna, nga shtypja
e nga rreziku për jetën e tyre. Pjesa më e madhe janë refugjatë, të cilët kanë të
drejtë për strehim politik, për mikpritje të koordinuar nga Bashkimi Evropian. Solidariteti
nuk është thjesht teori. Pastaj, para nevojës për krahë pune e para mosrritjes demografike
të vendeve evropiane, instrumentalizimi i emigrantëve për objektiva politike e shoqërore
kthehet në një strategji, në një mjet të pandershëm, që favorizon frikën nga të huajt
dhe paragjykimet. Si rezultat, emigranti konsiderohet qytetar i kategorisë së dytë.
Përqendrohet vëmendja në funskionin ekonomik të emigrantit, pa i dhënë përparësi faktit
se është njeri, me fytyrë, buzëqeshje, aspirata, si çdo njeri tjetër. Interpretimi
i gabuar i fenomenit të emigracionit çon në politika administrative, që i detyrojnë
njerëzit të ndërmarrin rrugë të rrezikshme për të mbijetuar e për të arritur një mirëqënie
minimale. Sipas jush, cila duhet të jetë politika e bashkësisë ndërkombëtare
ndaj emigracionit? Hapi i parë është zbatimi me koherencë i normave, për të
cilat ekzistojnë marrëveshje; respektimi i konventave në fuqi, si ajo e Organizatës
Botërore të Punës, apo ajo për Mbrojtjen e Punëtorëve Emigrantë dhe e Familjeve të
tyre, të cilat duhen ratifikuar edhe nga vendet e pasura. Parashikimi i rrugëve ligjore
për mbërritjen e refugjatëve dhe të emigrantëve të domosdoshëm për ekonominë e vendeve
të zhvilluara, si edhe zbatimi i të drejtave të njeriut, janë masa që mund ta përmirësojnë
menjëherë administrimin e fenomenit të emigracionit. E Mesdheu nuk është i vetmi vend
i tragjedive të emigracionit. Fenomeni është global e ka të bëjë edhe me “boat people”
që shkojnë drejt Australisë, me latinoamerikanët që përshkojnë shkretëtirën e Arizonës,
me haitianët që nisen drejt Floridës. Përgjigjja ndaj përpjekjeve të dëshpëruara të
njerëzve, të cilët detyrohen të ikin nga toka e tyre, nuk është forcimi i mëtejshëm
i kontrolleve, që shkon deri tek militarizimi i kufirit, pasi këto janë politika,
që i shtyjnë emigrantët drejt rrugëve më të rrezikshme, ose i nxisin t’ia besojnë
vetveten e familjen trafikantëve. Duhet zbatuar Common European Asylum System (Sistemi
i përbashkët evropian i Strehimit politik), duhen mbështetur vendet nën presion për
shkak të mbërritjeve të vazhdueshme, duhen formuar funksionarë të ndjeshëm ndaj arsyeve
të azilkërkuesve, duhen dënuar seriozisht trafikantët e njerëzve e masa të tjera si
këto. Qëkur, Papa Leoni XII shkruante në Enciklikën “Rerum Novarum” se askush nuk
do të ikte nga vendi i vet nëse do të jetonte denjësisht aty. Natyrisht, opcioni më
i mirë është të punohet për të realizuar hyrjen në treg, krijimin e vendeve të punës,
stabilitetin politik, në vendet nga nisen emigrantët, sepse kjo u jep njerëzve mundësinë
për ta zgjedhur emigracionin e jo për ta konsideruar rrugën e vetme të mbijetesës. Çfarë
duhet të bëjnë vendet evropiane të Mesdheut, drejt të cilave nisen çdo ditë mijëra
emigrantë? Dy brigjet e Mesdheut karakterizohen nga ndryshime të dukshme demografike,
politike e fetare. Pasiguria e shkaktuar nga ndryshimet politike e numri i të rinjve
të gatshëm për të hyrë në tregun e punës do ta mbajnë të vazhdueshëm fluksin e emgracionit.
Megjithëse është kontinenti më i pasur i botës, Evropa nuk mund t’i presë të gjithë.
Do t’i duhet të gjejë rrënjët e problemit. Do t’i duhet të marrë masa më të arsyeshme
për t’i lejuar emigrantët të vijnë në Evropë ligjërisht e në mënyrë të kontrolluar,
sepse ka nevojë për ta. Projektimet demografike vënë në dukje se në vitin 2060, popullsia
aktive në Bashkimin Evropian, do të zvogëlohet me 10% ose me 50 milion vetë, ndërsa
numri i pensionistëve do të rritet nga 84,6 milion në 151,5 milion. Pastaj, do t’i
duhet të intensifikojë bashkëpunimin me Afrikën e Veriut për ta ndihmuar të zhvillojë
demokracinë e pluralizmin, shtetin e së drejtës, lirinë e fesë, ekonominë e qëndrueshme.
Mikpritja e zhvillimi ecin së bashku e ky ekuilibër do ta përmirësonte qeverisjen
e fenomenit të emigracionit në rajonin e Mesdheut.