Në rubrikën “Çelësi i fjalëve të Kishës”, do të fillojmë sot leximin e Letrës drejtuar
familjeve, që Shën Gjon Pali II shkroi në vitin 1994, me rastin e Vitit të Familjes. Zgjodhëm këtë shkrim,
për të përshkuar, në shoqërinë e tij, udhën drejt dy Sinodeve që do t’i kushtohen
kësaj teme, në tetor 2014 dhe 2015. Gjatë meshës së kanonizimit të Gjonit XXIII dhe
Gjon Palit II, Papa Françesku pohoi: “Shën Gjon Pali II ka qenë Papa i familjes. Kështu
tha ai vetë, një herë, se dëshironte të kujtohej: si Papa i familjes. Më pëlqen ta
nënvizoj – vijon Papa Françesku – ndërsa po jetojmë ecjen sinodale për familjen dhe
me familjet, një ecje që sigurisht nga qielli ai e shoqëron dhe e mbështet”. Disa
numra, nga kjo letër e shkruar njëzet vjet më parë, do t’i lexojmë të plotë, disa
të tjerë do t’i përmbledhim, duke u shpjeguar kontekstin. Fillojmë sot me leximin
e dy numrave të parë. Kremtimi i vitit të familjes më jep rastin e mirëpritur
të trokas në derën e shtëpisë suaj, me dëshirën për t’ju përshëndetur me shumë dashuri
dhe për të biseduar me ju. Po e bëj me anë të kësaj letre, duke u nisur nga fjalët
e Enciklikës Redemptor hominis, që kam botuar ditët e para të shërbesës sime petrine.
Atëherë shkrova: njeriu është udha e Kishës.
Me këtë shprehje synoja t’u
referohesha para së gjithash rrugëve të larmishme nëpër të cilat ecën njeriu dhe,
në të njëjtën kohë, doja të nënvizoja sa e fortë dhe e thellë është dëshira e Kishës
për të ecur përkrah tij nëpër rrugët e ekzistencës tokësore. Kisha merr pjesë në gëzimet
dhe në shpresat, në trishtimet dhe në mundimet e përditshme të njerëzve, thellësisht
e bindur se në të gjitha këto shtigje e drejton Krishti vetë: Ai ia ka besuar njeriun
Kishës; ia ka besuar si “rrugën” e misionit dhe të shërbesës së saj. Familja –
rruga e Kishës Ndër këto rrugë të shumëta, familja është e para dhe
më e rëndësishmja: një rrugë e përbashkët, edhe pse mbetet e veçantë, e vetme dhe
e papërsëritshme, sikurse është i papërsëritshëm çdo njeri; një rrugë prej së cilës
qenia njerëzore nuk mund të shkëputet. Në të vërtetë, ai vjen në botë normalisht brenda
një familjeje, prandaj mund të thuhet se ia detyron asaj vetë faktin e ekzistencës
si njeri. Kur mungon familja, në njeriun që vjen në botë krijohet një mungesë shqetësuese
dhe e dhimbshme, që më vonë rëndon mbi tërë jetën e tij. Kisha u rri afër me kujdes
dhe dashuri atyre që jetojnë në rrethana të tilla, sepse njeh mirë rolin themelor,
që familja është e thirrur të luajë. Ajo e di se normalisht njeriu del nga familja
për të realizuar thirrjen e jetës. Deri edhe kur vendos të mbetet vetëm, familja mbetet,
si të themi, horizonti i tij ekzistencial, si ajo bashkësia themelore, në të cilën
vë rrënjë tërë rrjeta e marrëdhënieve të tij shoqërore, që nga më të drejtpërdrejtat
e të afërtat deri tek më të largëtat. A nuk themi “familja njerëzore”, kur kemi ndër
mend tërësinë e njerëzve, që jetojnë në botë?
Familja zë fill nga po ajo
dashuri me të cilën Krijuesi përqafon botën e krijuar, siç është shprehur “në fillim”,
në librin e Zanafillës (Zan 1,1). Jezusi, në Ungjill, e pohon në mënyrë supreme këtë
gjë: “Hyji... aq shumë e deshi botën, sa dha Birin e vet të njëlindur” (Gj 3,16).
Biri i njëlindur, i njëgjëjtë me Atin, “Hyj prej Hyjit e Dritë prej Drite”, hyri
në historinë e njerëzve nëpërmjet familjes: “Me anë të mishërimit, Biri i Hyjit është
bashkuar, në një farë mënyre, me çdo njeri. Ka punuar me duar njeriu, ... ka dashur
me zemër njeriu. Duke lindur nga Maria Virgjër, u bë me të vërtetë njëri prej nesh,
i ngjashëm me ne në gjithçka, përveçse në mëkat”. Prandaj, nëse Krishti “ia zbulon
plotësisht njeriun njeriut”, e bën duke filluar nga familja, në të cilën zgjodhi të
lindte dhe të rritej. Dihet se Shpëtimtari ka kaluar pjesën më të madhe të jtës së
tij në fshehtësinë e Nazaretit, “i nënshtruar” (Lk 2,51) si “biri i njeriut” ndaj
Marisë, nënës së tij, dhe Jozefit, zdrukthëtar. Kjo “bindje” e tij prej Biri a nuk
është shprehja e parë e bindjes ndaj Atit “gjer në vdekje” (Fil 2,8), me anë të së
cilës e shpëtoi botën? Prandaj, misteri hyjnor i mishërimit të Fjalës është i lidhur
ngusht me familjen njerëzore. Jo vetëm me një familje, atë të Nazaretit, por, në një
farë mënyre, me çdo familje, në analogji me sa pohon Koncili II i Vatikanit për Birin
e Hyjit, i cili me anë të Mishërimit “është bashkuar në një farë mënyre me çdo njeri”.
Duke ndjekur Krishtin e “ardhur” në botë “për të shërbyer” (Mt 20,28), Kisha e konsideron
shërbimin ndaj familjes si jnërën ndër detyrat e saj thelbësore. Në këtë kuptim, si
njeriu, ashtu edhe familja përbëjnë “rrugën e Kishës”.